Εποχιακοί βολβοί: συνοπτικός οδηγός καλλιέργειας

Το τέλος του χειμώνα και η άνοιξη είναι η κατάλληλη περίοδος για να φροντίσουμε τον κήπο και τις γλάστρες μας, ώστε το ερχόμενο καλοκαίρι και φθινόπωρο να είναι γεμάτος χρώματα και αρώματα! Τα βολβώδη φυτά είναι η καταλληλότερη επιλογή για να δώσουμε μια ποικιλία χρωμάτων στο χώρο, φυτεύοντας τα είτε σε 'γυμνά' σημεία, είτε περιμετρικά από άλλα μεγαλύτερα φυτά.

Η λίστα που ακολουθεί αναφέρεται στα κυριότερα είδη εαρινής φύτευσης.

Αγάπανθος

Agapanthus africanus (από το ελληνικό ‘αγάπη-άνθος’)

Είναι αειθαλής και έχει σαρκώδεις ρίζες με τις οποίες και πολλαπλασιάζεται νωρίς την άνοιξη. Προτιμά βαθιά και καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη και ευδοκιμεί τόσο σε ηλιαζόμενα όσο και σε σκιερά. Δεν απαιτεί ιδιαίτερες καλλιεργητικές φροντίδες. Κανονικές αρδεύσεις και μερικά σκαλίσματα είναι αρκετά. Έχει αντοχή στο ψύχος. Εντυπωσιάζει πολύ με τα γαλάζια ή λευκά άνθη του και είναι κατάλληλο για μεγάλα ανθοδοχεία ή ανθοδέσμες. Ανθίζει Μάιο-Ιούνιο.

Ασιντανθέρα (Ακιντανθέρα)

Acidanthera bicolor (από το ελληνικό ‘ακίς-ανθήρας’)

Πολλαπλασιάζεται εύκολα με τα κονδυλόμορφα βολβίδια και φυτεύεται σε ηλιαζόμενα, καλά στραγγιζόμενα εδάφη την άνοιξη. Είναι ευπαθής στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Έχει άρωμα ευχάριστο και τα λευκά άνθη του είναι κατάλληλα για το ανθοδοχείο ή για ανθοδέσμες. Ανθίζει συνήθως από τον Αύγουστο-Οκτώβριο.

Μπιγόνια

Begonia tuberhybrida (από τον Γάλλο Μ. Begon)

Πολλαπλασιάζεται με κονδύλους αρχές της άνοιξης. Προτιμά εδάφη που διατηρούν την υγρασία τους, δηλαδή που είναι εμπλουτισμένα με φυλλόχωμα, ημισκιερά και καλά αποστραγγιζόμενα. Είναι ευπαθής στον ήλιο, στους ανέμους και στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Κατεξοχήν φυτό για τη διακόσμηση εσωτερικών και εξωτερικών ημισκιερών χώρων.

Γκλοριόζα

Glorioza rothschildiana (από το gloriosus = γεμάτος δόξα)

Πολλαπλασιάζεται την άνοιξη με κονδύλους. Ευδοκιμεί σε ηλιαζόμενα ή πολύ λίγο σκιερά εδάφη, πλούσια σε οργανική ουσία. Ευπαθές στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Πολύ κατάλληλο για να καλύψει κάθετες επιφάνειες, στις οποίες να μπορεί να αναρριχηθεί, όπως κάγκελα και συρμάτινα δικτυωτά.

Ντάλια

Dahlia (προς τιμήν του βοτανολόγου Dahl)

Πολλαπλασιάζεται κυρίως με κονδύλους την άνοιξη. Αναπτύσσεται σχεδόν σε όλα τα εδάφη, καλύτερα όμως στα ηλιαζόμενα αργιλλοαμμώδη ή αμμοαργιλλώδη. Ευπαθές στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Λόγω της μεγάλης παραλλακτικότητας του τύπου και του ύψους των φυτών και της μορφής, του μεγέθους και των χρωμάτων των ανθέων της, μπορεί να φυτευτεί κοντά σε κτίρια, για φυτοδοχεία, σε βεράντες, κήπους, ακόμα και  μέσα σε χλοοτάπητες.

Ίρις

Iris (ελληνικό όνομα που χρησιμοποιήθηκε
από τον Θεόφραστο)

Τις χωρίζουμε σε δύο μεγάλες κατηγορίες: σε βολβώδεις, που καλλιεργούνται κυρίως για κομμένα άνθη και σε ριζωματώδεις, που είναι κατάλληλες για τον κήπο. Φυτεύονται νωρίς το φθινόπωρο ή την άνοιξη. Ευδοκιμούν σε όλα τα ηλιαζόμενα και καλά αποστραγγιζόμενα εδάφη. Οι βολβοί απαιτούν πλουσιότερα εδάφη σε οργανική ουσία και καλό είναι να προστατεύονται από τις
χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα.


Κάλλα

Zantedeschia aethiopica (προς τιμήν του βοτανολόγου G. Zantedeschi)

Πολλαπλασιάζεται με χοντρά κονδυλόμορφα ριζώματα που μπορούν να φυτευτούν οποιαδήποτε εποχή, αλλά την άνοιξη είναι καλύτερα. Απαιτούν ηλιαζόμενα, ελαφρά, πλούσια σε οργανική ουσία, υπήνεμα και όχι πολύ ψυχρά εδάφη.  Ανθίζει σχεδόν όλο το χρόνο, από τον Οκτώβριο έως τον Ιανουάριο, γιατί για δύο τουλάχιστον μήνες πρέπει να μπει σε λήθαργο. Θα πρέπει να καλλιεργείται σε προστατευμένα από τους βόρειους, ψυχρούς ανέμους στη βόρεια Ελλάδα και σε ημισκιαζόμενα στη νότια.  

Κάννα

Canna indica (ελληνικό όνομα που χρησιμοποιήθηκε
από τον Θεόφραστο)

Πολλαπλασιάζεται με ριζώματα την άνοιξη. Αναπτύσσεται σε όλα σχεδόν τα εδάφη του κήπου, αλλά ευδοκιμεί σε βαθιά, καλά καλλιεργημένα, πλούσια, ηλιαζόμενα και ελαφρά. Αντέχει αρκετά στη ξηρασία. Υψηλές ποικιλίες είναι πολύ κατάλληλες για να σκεπάσουν αντιαισθητικούς τοίχους, ενώ οι χαμηλές δημιουργούν ωραία ανθικά πλαίσια.

Αμαρυλλίδα 

Hippeastrum 

Πολλαπλασιάζεται με βολβούς. Τα μεγάλα και εντυπωσιακά άνθη της προβάλλονται επιβλητικά και δημιουργούν πλούσιες και ζωηρές αντιθέσεις. 

Άγρια αμαρυλλίδα ή κρίνος

Amaryllis belladonna

Πολλαπλασιάζεται με βολβίδια που φυτεύονται το φθινόπωρο ή την άνοιξη. Ευδοκιμούν σε ηλιαζόμενα εδάφη. Τα άνθη του όμοια με τα άνθη του κρίνου της Παναγίας, ρόδινα, σε σχήμα τρομπέτας, ανθίζουν την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Γλαδιόλα ή ξιφίο

Gladiolus grandiflorus (όνομα που χρησιμοποιήθηκε από τον Πλίνιο)

Πολλαπλάσιαζεται εύκολα με βολβούς την άνοιξη. Χρησιμοποιούμε πλούσιο, ελαφρό, ηλιαζόμενο και καλά αποστραγγιζόμενο έδαφος. Αναπτύσσεται αρκετά σε ύψος, έχει ποικίλα χρώματα που μπορούν να δημιουργήσουν ωραίους συνδιασμούς ή αντιθέσεις με τα χρώματα των κτιρίων και μεγάλο εύρος άνθισης.

Πολύανθος ή υάκινθος (εσφαλμένα)  ή διατσίντο

Polyanthes tuberosa (από το ‘πολιός-άνθος’)

Πολλαπλασιάζεται την άνοιξη με κονδύλους. Απαιτεί έδαφος πλούσιο σε οργανική ουσία , ηλιαζόμενο, καλά αποστραγγιζόμενο και θερμό. Αρχίζει να ανθίζει 4 μήνες μετά τη φύτευση των κονδύλων, δηλαδή από τον Ιούλιο-Αύγουστο. Ευπαθής σε θερμοκρασίες κάτω από 0 Κελσίου. 


Τιγρίδιο

Tigridia pavonia (από το ελληνικό τίγρης)

Πολλαπλασιάζεται με βολβίδια την άνοιξη. Ευδοκιμεί σε εδάφη πλούσια σε οργανική ουσία, καλά αποστραγγιζόμενα, ηλιαζόμενα ή ελαφρά σκιαζόμενα, εάν το καλοκαίρι είναι πολύ θερμό. Ανθίζει το καλοκαίρι.